مقالات
آبکاری طلا یا روکش طلا چیست و از آن چه میدانید؟
آذر
آبکاری طلا یا روکش طلا چیست و از آن چه میدانید؟
آبکاری طلا، روشی برای زینت‌بخشیدن به جواهرات است. آشنایی با نحوه انجام آبکاری طلا، مضرات و مزایای آن، به انجام خریدی آگاهانه کمک می‌کند. در پروسه آبکاری طلا، روکشی نازک از طلا روی سطح انواع فلزات قرار می‌گیرد. در مناطقی که رطوبت هوا زیاد است؛ بدلیجات به‌سرعت دچار پوسیدگی می‌شوند. روکش طلا باعث افزایش دوام این جواهرات می‌شود.
هزینه پایین طلای آبکاری شده در مقابل طلای اصل، یکی دیگر از دلایل محبوبیت این جواهرات است. البته این مسئله به عواملی مثل: جنس فلز پایه، ضخامت لایه طلا و سنگ های قیمتی روی بدلیجات، بستگی دارد. طلای آبکاری شده، طرح‌های متنوع‌تری نسبت‌به جواهراتی از جنس طلای اصل دارد. این ویژگی در کنار قیمت پایین آن، طلای آبکاری شده را به گزینه‌ای مناسب برای ست‌کردن با انواع لباس‌ها و طبق ترند روز کرده است.
با‌این وجود، هنگام خرید طلای آبکاری شده، باید به میزان استفاده از آن توجه شود. از آنجایی که سطح این جواهرات با گذر زمان، دچار لکه و خراشیدگی می‌شود؛ برای استفاده روزانه مناسب نیستند. این جواهرات نیاز‌به مراقبت زیادی دارند. موادی مانند:
- آب
- کلر
- نمک
- شوینده‌های شیمیایی
- چربی و تعرق پوست بدن
- مواد آرایشی
- انواع عطر‌ها
به آبکاری آسیب می‌رساند.
آبکاری طلا
در پروسه آبکاری، جواهری که از فلز یا آلیاژ خاصی ساخته شده است؛ توسط طلا پوشانده می‌شود. به‌عنوان مثال: انگشتری از جنس نقره، با روکش طلا زینت می‌شود. ضخامت لایه طلا برای جواهرات گوناگون، میزان متفاوتی دارد.
در روند آبکاری ، طلا و جواهرات را در ظرفی حاوی آلیاژ طلا قرار می‌دهند. سپس به جسم، جریان الکترونیکی وارد می‌شود. این جریان باعث رسوب لایه‌ای نازک از طلا روی جواهرات بدلی می‌شود.
خرید طلای آبکاری شده
مضرات آبکاری، خرید جواهرات بدلی را کمی مشکل کرده‌است. این مسئله باعث شده بسیاری از افراد از خرید آنلاین طلا و جواهرات آبکاری شده خودداری کنند. با‌این وجود، اطلاع از مضرات و مزایای آبکاری طلا، به انجام خریدی رضایت‌مندانه کمک می‌کند.
طلای آبکاری شده، گزینه‌ای مناسب برای افرادی است که قصد استفاده روزانه از جواهرات خود را ندارند. برای مثال: اگر فردی نیاز‌به یک انگشتر خاص برای مراسم‌های ویژه دارد؛ جواهرات آبکاری شده گزینه‌ای مناسب و ارزان هستند.
جواهراتی که به‌صورت روزانه استفاده می‌شوند؛ باید از جنس طلای اصل باشند. استفاده مرتب، سطح طلا را در معرض اصطکاک قرار می‌دهد. آبکاری در این شرایط، به‌سرعت از بین می‌رود. یکی دیگر از نکاتی که قبل از خرید طلای آبکاری شده باید به آن توجه شود؛ اطلاع از محتویات جواهر و نحوه ساخت آن است. بعد از پاک‌شدن روکش طلا، فلز زیرین با پوست تماس پیدا می‌کند. به‌همین دلیل افرادی که حساسیت دارند؛ باید توجه ویژه‌ای به این مسئله داشته باشند.
مزایای آبکاری طلا
خرید طلای آبکاری شده، مزایای گوناگونی دارد. هزینه پایین در کنار تنوع بسیار بالای این جواهرات، از ویژگی‌های مهم و مثبت آبکاری است. در ادامه، برخی دیگر از مزایای روکش طلا عنوان می‌شود.
ظاهر روکش طلا
یکی از مزایای آبکاری طلا، تبدیل فلزات بی‌ارزش به جواهراتی با ظاهر زیبا است. برای مثال: یک انگشتر ساخته‌شده از نیکل با آبکاری طلای ۱۸ عیار، در مراسم‌های گوناگون قابل استفاده است. با‌این وجود، همواره این سوال مطرح است که ظاهر طلای آبکاری شده چقدر به طلای واقعی شباهت دارد؟ این مسئله به عیار روکش طلا وابسته است. هر چقدر آبکاری ، خالص‌تر باشد؛ رنگ آن طلایی‌تر است.
برای مثال: آبکاری طلای ۲۴ عیار، ظاهر فلزات را کاملا با طلای واقعی برابر می‌کند. اینگونه جواهرات تنها توسط فروشندگان و سازندگان طلا قابل تشخیص هستند و افراد عادی متوجه روکش طلا نمی‌شوند. در مقابل، طلای ۱۰ عیار ظاهری مصنوعی به فلزات آبکاری شده می‌بخشد.
طرح‌های متنوع
ساخت جواهراتی که آبکاری طلا دارند؛ بسیار آسان است. هنگام ساخت این جواهرات، طرح‌های بسیار متنوعی قابل اجرا است. تغییر مداوم ترند طلا و جواهرات بر کسی پوشیده نیست. دنبال کردن این ترند‌ها، برای بسیاری از افراد اهمیت زیادی دارد.
جواهراتی که روکش طلا دارند؛ به‌دلیل تنوع بسیار بالا، انتخاب مناسبی برای ست کردن با لباس و مطابق‌با ترند روز هستند. امکان استفاده از این جواهرات در مراسم‌های گوناگون، یکی از مزایای آبکاری است.
هزینه پایین
طلای اصل، بسیار گران‌قیمت است. بسیاری از افراد قادر به پرداخت هزینه‌های هنگفت برای خرید جواهرات نیستند. در روش آبکاری ، فلز پایه ارزان است و روکش طلای آن بسیار نازک است. به‌همین دلیل، محصول نهایی با قیمتی پایین به فروش می‌رسد. میزان نازک بودن این روکش به‌حدی است که حتی اگر آبکاری طلای ۲۴ عیار روی فلزات انجام گیرد؛ قیمت محصول نهایی بسیار کم است.
یکی از مزایای آبکاری طلا، امکان استفاده از جواهرات برای همه افراد جامعه است. ظاهر لوکس در کنار قیمت پایین، طلای آبکاری شده را بسیار محبوب کرده‌است. عوامل مختلفی روی قیمت نهایی طلای آبکاری شده تاثیر می‌گذارد.
فلز پایه
برخی از فلزات مانند برنج، قبل از ارسال به مخازن آبکاری طلا، نیاز‌به آماده‌سازی بیشتری دارند. این فلزات نیاز‌به روکشی از جنس نیکل دارند. این پروسه، باعث افزایش هزینه نهایی آبکاری می‌شود.
سنگ‌های زینتی
برخی از سنگ‌های قیمتی روی جواهرات بدلی، در پروسه آبکاری طلا دچار آسیب می‌شوند. به‌همین دلیل باید قبل از شروع پروسه، از روی جواهرات جدا شوند. بعد از انجام آبکاری، سنگ‌های زینتی دوباره روی بدلیجات قرار می‌گیرند. وجود سنگ‌های زینتی، یکی از عوامل افزایش هزینه نهایی در روند آبکاری طلا هستند.
ضخامت روکش طلا
هر چقدر ضخامت آبکاری طلا بیشتر باشد؛ هزینه آن بیشتر است. جواهراتی که روی دست قرار نمی‌گیرند؛ مانند: گوشواره و گردنبند طلا، به روکشی نازک‌تر احتیاج دارند. اندازه ضخامت روکش طلا برای گوشواره ۱ الی ۲ میکرون و برای گردنبند ۲ تا ۵ میکرون است.
در مقابل، دست‌بند، انگشترهای طلا و ساعت، بیشتر از سایر جواهرات دچار اصطکاک می‌شوند. به‌همین دلیل نیاز‌به روکشی با ضخامتی بالا‌تر دارند. در نهایت، هزینه آبکاری این جواهرات بیشتر است. ضخامت آبکاری برای دست‌بند و انگشتر ۲ تا ۵ میکرون است. روکش ساعت‌های مچی بسیار ضخیم و به‌اندازه ۴۰ میکرون است.
جلوگیری از تحلیل
مزایای آبکاری طلا برای افرادی که در آب‌و‌هوای مرطوب زندگی می‌کنند؛ بسیار زیاد است. بدلیجات در این محیط‌ها به سرعت دچار پوسیدگی می‌شوند. استفاده از آبکاری برای این جواهرات، علاوه‌بر افزایش زیبایی باعث بالا‌رفتن دوام آن‌ها می‌شود.
بالا رفتن دوام طلا
طلا به‌خودی‌خود دوام پایینی دارد. هر چقدر عیار این ماده بالا‌تر باشد؛ جنس طلا نرم‌تر و دوام آن کم‌تر می‌شود. یکی از مزایای آبکاری طلا، بالا رفتن ماندگاری آن است. آبکاری طلا روی نقره، مس و سایر فلزات، دوام آن را افزایش می‌دهد.
طراحی آسان روی روکش طلا
فلزات معمولا بستر مناسبی برای رنگ نیستند. برای طراحی روی بدلیجات، باید سطح آن‌ها به چسب آغشته شود. یکی از مزایای آبکاری طلا، فراهم کردن امکان طراحی روی جواهرات بدلی است. فلز طلا برخلاف سایر فلزات، بستر مناسبی برای انواع رنگ‌ها است. این فلز از رنگ‌ها به‌خوبی محافظت می‌کند.
طلا و جواهرات
مضرات آبکاری طلا
آسیب‌دیدگی روش طلا با گذر زمان، بر کسی پوشیده نیست. با‌این وجود، مضرات آبکاری طلا، به این مشکل ختم نمی‌شود.
ارزش طلای آبکاری‌شده
روکش طلای روی جواهرات، بسیار نازک است. به‌همین‌دلیل، خرید اینگونه جواهرات با نیت سرمایه‌گذاری، سود چندانی به‌همراه ندارد. یکی از مضرات آبکاری طلا این است که امکان استخراج روکش این جواهرات در پالایشگاه‌ها وجود ندارد. به‌دلیل نازک‌بودن روکش طلا، پروسه استخراج آن، بسیار پر‌هزینه است و در مقابل سود ناچیزی دارد. بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاری، طلای اصل است.
بروز لکه روی روکش طلا
یکی از مضرات آبکاری طلا، از بین‌فتن درخشندگی جواهرات با گذر زمان است. با‌وجود اینکه طلا فلزی محافظ است؛ آبکاری بعد از مدتی محو و لکه‌دار می‌شود. منشا این مشکل، روکش طلا نیست بلکه فلز پایه است. فلزات پایه معمولا از جنس مس و نقره هستند. این دو ماده مستعد زنگ‌زدگی و اکسیده شدن هستند. با گذر زمان، مولکول‌های فلزات پایه به آبکاری منتقل می‌شوند و بر ظاهر جواهرات تاثیر می‌گذارند.
هر چقدر روکش طلا نازک‌تر باشد؛ فرایند لکه‌دار شدن آن سریع‌تر اتفاق می‌افتد. برای جلوگیری از این مشکل، باید قبل از آبکاری طلا، فلز پایه با نیکل آبکاری شود. نیکل از انتقال مولکول فلزات زیرین به روکش طلا می‌کند. همچنین اگر جواهرات مرتبا صیقلی شوند؛ طلای آبکاری شده دچار لکه نمی‌شود.
خراشیدگی سطح روکش طلا
بعد از چند هفته استفاده از طلای آبکاری شده، روکش آن دچار پوسته‌پوسته شدن و خراشیدگی می‌شود. دلیل این امر، نازک بودن لایه آبکاری طلا است. طلا فلزی نرم است و به‌راحتی خراشیده می‌شود.
مقاومت پایین در برابر آب
طلای خالص در برابر آب بسیار مقاوم است. در مقابل یکی از مضرات آبکاری طلا، محو شدن کامل روکش جواهرات پس از قرار گیری طولانی مدت در آب است. به‌همین دلیل حمام کردن با طلای آبکاری شده، به آن آسیب می‌رساند.
روکش طلا و آلرژی
میزان آلرژیک بودن آبکاری طلا، برای بسیاری از افراد جای سوال دارد. این مسئله به دو عامل بستگی دارد. ضخامت روکش طلا و جنس فلز پایه از جمله این عوامل هستند. فلزاتی مانند: روی، کبالت و نیکل آلرژی‌زا هستند.
به‌طور کلی، آبکاری طلا ضد حساسیت نیست. این روکش ممکن است در افراد مبتلا به آلرژی، باعث واکنش‌های پوستی شود. دلیل این امر فلز پایه آبکاری است.
وقتی روکش طلا از بین می‌رود؛ نیکل موجود در جواهرات با پوست تماس پیدا می‌کند. این تماس باعث بروز واکنش‌های آلرژیک می‌شود. به‌همین دلیل، قبل از خرید طلای آبکاری شده، باید جنس فلز زیرین آن بررسی شود. افرادی که به فلز‌های نیکل، کبالت و روی حساسیت دارند؛ باید از خرید بدلیجات حاوی این مواد، خودداری کنند.
مراقبت از طلای آبکاری شده
از مضرات آبکاری طلا، بروز سریع لکه روی سطح آن است. مراقبت کردن از آبکاری طلا، عمر آن را افزایش می‌دهد و باعث حفظ درخشندگی و زیبایی جواهرات می‌شود. بهترین و ساده‌ترین روش برای مراقبت از طلای آبکاری شده، کم کردن دفعات استفاده از آن است. جواهراتی که آبکاری طلا دارند؛ هر چقدر کم‌تر در معرض سایش قرار گیرند؛ سالم‌تر باقی می‌مانند.
در صورتی که سطح این جواهرات در معرض آلودگی قرار نگیرد؛ نیاز زیادی به تمیز‌کردن نیز ندارند. طلای آبکاری شده، باید به تنهایی پوشیده شود. استفاده از چند قطعه جواهر در کنار یکدیگر، باعث فرسایش روکش طلا می‌شود.
در نهایت، از مضرات آبکاری طلا این است که صرف نظر از دفعات استفاده از آن، روکش این جواهرات به‌مرور‌زمان دچار تحلیل می‌شود. در ادامه، برخی از روش‌های مراقبت از آبکاری طلا ذکر می‌شود.
مواد شیمیایی
طلای آبکاری شده، نباید در مجاورت با مواد شیمیایی، چربی‌ها و مواد آرایشی قرار گیرد. بسیاری از افراد قبل از ترک خانه، اقداماتی مانند:
- آرایش‌کردن
- استفاده از اسپری برای تغییر استایل مو
- استفاده از انواع عطر‌ها
را انجام می‌دهند.
این مواد شیمیایی، به طلای آبکاری شده آسیب می‌رساند. بهترین روش این است که جواهرات بدلی، دقیقا قبل از بیرون رفتن از خانه پوشیده شوند. همچنین قبل از شست‌و‌شوی دست‌ها، باید جواهرات بدلی را از دست خارج کرد. مواد شیمیایی موجود در صابون‌ها و پاک‌کننده‌ها، آبکاری طلا را از بین می‌برند.
نظافت دست‌ها
یکی از روش‌های مناسب برای مراقبت از آبکاری طلا، شست‌و‌شوی دست‌ها است. این مسئله هنگام پوشیدن جواهرات آبکاری شده اهمیت بیشتری دارد. هنگام پوشیدن طلای آبکاری شده، گرد‌و‌غبار و آلودگی دست‌ها به سطح آن منتقل می‌شود. این آلودگی‌ها باعث کدر شدن روکش نازک طلا می‌شود. تمیز‌کردن دست‌ها هنگام پوشیدن و درآوردن بدلیجات آبکاری شده بسیار مهم است.
آب نمک و کلر
آبکاری طلا در معرض آب حاوی کلر یا نمک، به‌شدت آسیب می‌بیند. مکان‌هایی مانند: استخر، دریا و چشمه‌های آب گرم حاوی کلر و نمک هستند. به‌همین دلیل نباید با طلای آبکاری شده به این مکان‌ها وارد شد.
چربی پوست بدن
یکی دیگر از دشمنان آبکاری طلا، چربی تولید شده توسط پوست بدن است. تعریق نیز باعث آسیب دیدن روکش طلا می‌شود. پاکسازی مرتب طلای آبکاری شده، روشی مناسب برای رهایی از این مواد است.
در پایان
نکات زیادی درباره آبکاری طلا وجود دارد که بسیاری از افراد از آن مطلع نیستند. قبل از آشنایی با مضرات و مزایای آبکاری ، باید اصول خرید این جواهرات بررسی شود. میزان استفاده از طلا و میزان آلرژیک بودن آن در خرید طلای آبکاری شده بسیار تاثیرگذار است. این جواهرات با استفاده روزانه به‌سرعت دچار خراشیدگی می‌شوند. طلای اصل گزینه‌ای مناسب‌تر برای استفاده روزانه است.
همچنین افرادی که به برخی فلز‌ها آلرژی دارند؛ باید قبل از خرید طلای آبکاری شده، نوع فلز پایه آن را بررسی کنند. برای افرادی که به‌دنبال جواهراتی با ظاهر متنوع و هزینه پایین هستند؛ جواهرات آبکاری شده بسیار مناسب است. با گالری ربیعی همراه باشید.