شهریور
در روند ساخت جواهرات برای طلافروشی، از تجهیزات زرگری بسیار متنوعی استفاده می‌شود. برخی از این تجهیزات طلافروشی عبارت‌اند از:
- انواع وسیله‌های برش
- سیم‌های فلزی
- انبردستها تخصصی
- انبردستهای استاندارد
- وسیله‌های اندازه گیر‌ی
- وسیله‌های نگه دارنده
- ابزار‌های چند منظوره
در میان لوازم ساخت طلا، ابزار‌های چند منظوره و تخصصی به ایجاد ظرافت در روند ساخت جواهرات بسیار کمک می‌کنند. سیم‌های زرگری از جنس‌های متفاوتی ساخته شده‌اند. این سیم‌ها پایه و اساس ساخت جواهرات و فروش آن‌ها در طلافروشی هستند.
تجهیزات زرگری
تجهیزات زرگری پایه و اساس ساخت جواهراتی ظریف برای فروش در طلافروشی هستند. برخی از این تجهیزات در ادامه گفته شده است.
سیم‌های مخصوص زرگری
سیم‌های مخصوص در تجهیزات زرگری یکی از انواع تجهیزات زرگری هستند. این سیم‌ها دارای ضخامت‌های متفاوتی هستند. همچنین این از مواد متفاوتی ساخته‌شده‌اند. سیم‌های زرگری انواع گوناگونی دارند.
پایه ساخت جواهرات برای طلافروشی، سیم‌های مخصوص زرگری هستند. این سیم‌ها معمولاً در انواع گردنبند، دست‌بند و گوشواره کاربرد دارند. رایج‌ترین نوع سیم‌های مورد‌استفاده برای ساخت جواهرات طلافروشی عبارت‌اند از:
- مس
- آلومینیوم
- طلای زرد
- گلدن رز
- نقره
- استرلینگ
- انواع دیگر سیم‌های طلایی
سایز سیم‌های مخصوص در تجهیزات زرگری نیز، به تعداد سیم مورد نیاز برای ساخت جواهر بستگی دارد. هرچقدر سیم‌های بیشتری برای ساخت جواهر نیاز باشد؛ قطر سیم‌ها باید باریک‌تر باشد. سیم‌هایی با قطر ۲۸ تا ۳۰ گیج بسیار نازک هستند. این سیم‌ها برای اتصال سنگ‌های قیمتی ریز به یکدیگر، استفاده می‌شوند.
این سنگ‌ها معمولاً دارای حفره‌های بسیار کوچک هستند که تنها سیم‌های بسیار نازک از آن‌ها عبور می‌کنند. سیم‌هایی با سایز ۲۶ گیج نازک و در عین حال محکم هستند. سیم‌های ۲۴ گیج برای ساخت طلایی که نیاز به مقاومت بیشتری دارد؛ استفاده می‌شود. این سیم‌ها همچنین برای مهره‌هایی که حفره‌هایی بزرگ‌تر دارند نیز استفاده می‌شود.
اره مخصوص برش جواهرات
اره مخصوص برش جواهرات برای طلافروشی ابزاری بزرگ در تجهیزات زرگری است. این اره برای برش‌های باریک و ظریف با پیچیدگی‌های زیاد، مناسب است. اره مخصوص برش جواهرات به ایجاد جزئیات در کار کمک می‌کند. درج این جزئیات به‌وسیله این اره بسیار آسان است. نتیجه این برش قطعات ارزشمند برای طلافروشی است.
تیغه‌های اره‌های مخصوص برش جواهرات اندازه و سایز‌های گوناگونی دارند. تیغه‌های کوچک‌تر ورق‌های فلزی را به سختی برش می‌دهد. در عین حال کنترل تیغه‌های کوچک بسیار راحت‌تر است. تیغه‌های بزرگ‌تر تکه‌های بزرگ فلز را برش می‌دهد. این تیغه‌ها برای برش قطعات طویل نیز مناسب‌تر هستند.
دیسک پانچ یا دیسک برش
دیسک پانچ نوعی دیگر از تجهیزات زرگری است. این دیسک برای تولید اشکالی مثل: مربع، مستطیل، دایره، قلب و غیره بسیار مناسب است. در استفاده از دیسک برش، ورق‌های فلزی بین دو لایه پانچ قرار می‌گیرند. این قرارگیری به شکلی محکم است.
در روند تولید جواهر برای طلافروشی شکل مورد نظر را روی کاغذ طراحی می‌کنند. سپس این طراحی را با استفاده از چکش روی فلزی که داخل دستگاه پانچ قرار دارد؛ پیاده می‌کنند.
چکش برنجی
بهترین جنس برای استفاده در چکش جواهرات و ساخت طلا برای طلافروشی، برنج است. چکش‌های برنجی بسیار سنگین هستند. این وزن زیاد برای شکل دهی به طلا مناسب است. در عین حال این چکش‌ها بسیار نرم هستند. این لطافت باعث کم شدن میزان پرش چکش، بعد از هر ضربه می‌شود.
انبردستهای استاندارد زرگری
در روند ساخت طلا برای طلافروشی، انبردستهای استانداراد ابزاری دقیق و اساسی هستند. برخی از این انبردستها در ادامه توضیح داده شده است.
انبردست دماغ زنجیری
لبه‌های داخلی انبردست دماغ زنجیری صاف است. سطح بیرونی این انبردست گرد است. این لبه‌ها در قسمت اتصال به یکدیگر پهن هستند. همراه‌با نزدیک شدن به سمت انتهای انبردست، این لبه‌ها باریک‌تر می‌شوند. صافی لبه‌های داخل انبردست به ظرافت در ساخت جواهرات برای طلافروشی کمک زیادی می‌کند.
این صافی امکان نگه داشتن قطعات کوچک جواهرات را با امنیت بالا فراهم می‌کند. برای مثال: هنگام باز کردن شکاف وسط یک حلقه، این وسیله بسیار مناسب است. لبه بیرونی منحنی شکل انبردست دماغ زنجیری هم در ساخت طلا برای طلافروشی کاربرد دارد. از این لبه برای گرد کردن و پیچ دادن سیم و مفتول استفاده می‌شود.
انبردست دماغ زنجیری خمیده
انبردست دماغ زنجیری خمیده کلیه ویژگی‌های انبردست دماغ زنجیری را دارد. از این نوع انبردست کارکرد‌های انبردست دماغ زنجیری را نیز دارد. در انتهای لبه‌های انبردست دماغ زنجیری خمیده، یک نوع خمیدگی وجود دارد. این خمیدگی باعث دسترسی جواهرساز به قسمت‌های تنگ و باریک طلا می‌شود.
به‌علاوه این خمیدگی باعث حفظ دید در مناطق تنگ می‌شود. این ابزار باعث ایجاد ظرافت و ساخت قطعه‌ای زیبا برای طلافروشی می‌شود.
انبردست دماغ صاف
انبردست دماغ صاف دارای لبه‌های داخلی و خارجی صاف است. این نوع از انبردستها به اندازه انبردستهای دماغ زنجیری باریک نمی‌شوند. از انبردست دماغ صاف نیز برای نگه داشتن جواهرآلات به‌صورت امن استفاده می‌شود. برای مثال: در پروسه ساخت جواهرآلات، گاهی اوقات نیاز‌به باز کردن شکاف وسط حلقه است.
در این حالت از این انبردست برای نگهداری آن حلقه استفاده می‌شود. در پروسه ساخت جواهرآلات گاهی نیاز‌به گرفتن یا کشیدن سیم و مفتول است. در این حالت انبردست دماغ صاف بسیار مناسب است.
این انبردست انواع سیم و مفتول را با لبه‌های داخلی خود به‌خوبی حفظ می‌کند. به‌علاوه در هنگام گرفتن آن‌ها هیچ آسیب یا خراشیدگی وارد نمی‌کند. این وسیله برای ساخت جواهرآلات و فروش آن‌ها در طلافروشی بسیار ضروری است.
انبردست دماغ سوزنی
انبردستهای دماغ سوزنی بسیار به انبردستهای دماغ زنجیری شباهت دارند. این انبردستها نیز دارای لبه‌های داخلی صاف هستند. همچنین لبه‌های بیرونی انبردست دماغ سوزنی خمیده است. لبه‌های این انبردست بسیار باریک و کشیده‌تر از انبردستهای دماغ زنجیری است. باریکی انتهای لبه‌های انبردست دماغ سوزنی نسبت‌به محل اتصال آن‌ها نیز بیشتر است.
نوک این لبه‌ها حدود ۱.۵ میلی‌متر یا نازک‌تر است. انبردست دماغ سوزنی برای نگه‌داشتن اشیا در فضا‌های کوچک داخل جواهرات بسیار مناسب است.
انبردستهای دماغ سوزنی گرد
انبردستهای دماغ سوزنی گرد دارای لبه‌های مخروطی با سطحی صاف هستند. این نوع از انبردست برای نگهداری جواهرآلات مناسب نیست. از انبردست دماغ سوزنی برای حلقه کردن سیم و مفتول استفاده می‌شود. طول و قطر لبه‌های این انبردست در برند‌های مختلف، متفاوت است.
انبردستهای تخصصی زرگری
انبردستهای تخصصی زرگری برای ساخت طلاهای ظریف‌تر و فروش آن‌ها در طلافروشی استفاده می‌شوند. برخی از انواع این انبردست در زیر برای شما توضیح داده ایم.
انبردست مندرال
نام دیگر انبردست مندرال، انبردست بیل‌ساز است. لبه‌های این انبردست با فاصله گرفتن از محل اتصال، باریک و کوچک نمی‌شوند. تنها لبه‌های انبردستهای حلقه ساز مندرال، با فاصله گرفتن از محل اتصال، باریک‌تر می‌شوند.
انبردستهای مندرال در طلافروشی برای ساخت انواع حلقه، پیوند و گره بین مواد جواهرسازی استفاده می‌شوند. این نوع از انبردست به ساخت انواع گره و پیوند به‌طور منظم و پی‌در‌پی در اشکال گوناگون کمک می‌کند. این تنوع باعث ایجاد خلاقیت و نوآوری در روش‌های ساخت جواهر می‌شود.
انبردستهای باندینگ
انبردستهای باندینگ برای ایجاد منحنی‌های دقیق در دو زاویه راست به‌طور همزمان استفاده می‌شود. این منحنی را در سیم‌ها و مفتول‌های مربع و نیمه گرد ایجاد می‌کند. در جواهرسازی از انبردست باندینگ برای پیچیدن چند سیم به یکدیگر نیز استفاده می‌شود. با استفاده از این انبردست نتیجه کار حرفه‌ای و تمیز می‌شود.
برای مثال: دستب‌بند هایی که در ساخت آن‌ها، جواهرات به صورت سیم و مفتول استفاده می‌شوند؛ باید توسط انبردست باندینگ ساخته شوند. انبردست های باندینگ انواع گوناگونی دارند. هرکدام از آن‌ها برای کار با نوع خاصی از سیم طراحی شده‌اند.
انبردستهای خم کننده
نوک داخلی لبه‌های انبردستهای خم کننده از جنس پلاستیک است. این انبردست با ظرافت بسیار ورق‌های فلزی و سیم‌ها را به‌صورت منحنی یکنواخت شکل می‌دهد. شکلی که فلز به خود می‌گیرد؛ مساوی با شکل لبه‌های داخلی انبردست خم کننده است. این شکل از پیش تعیین می‌شود. این نوع از انبردست برای شکل دهی به دست‌بند‌های کاف و نمونه‌های مشابه آن در طلافروشی، بسیار کار‌آمد است.
انبردستهای گود
انبردستهای گود دارای یک لبه منحنی شکل و باریک هستند. در قسمت وسطی لبه دیگر این انبردست، یک سوراخ قرار دارد. معمولاً برای ایجاد بافت، شکل و تزئینات روی انواع ورق‌های فلزی و جواهرات از چکش استفاده می‌شد.
با استفاده از انبردستهای گود این بافت و شکل را به‌سادگی به جواهرات اضافه می‌کنند. کار با این انبردست مانع از ایجاد آسیب به سطوح ورق‌های طلا می‌شود. انبردستهای گود در روند ساخت طلا برای طلافروشی، مانند یک پانچ عمل می‌کنند.
انبردستهای مخصوص شکل‌دهی
از انبردستهای مخصوص شکل‌دهی برای شکل‌دهی به انواع سیم استفاده می‌شود. دو لبه این انبردست دو شکل متفاوت دارند. این اشکال متفاوت به فرم‌دهی انواع سیم کمک می‌کند. فرم‌دهی انبردستهای مخصوص شکل دهی، نسبت‌به انبردستهای استاندارد حرفه‌ای‌تر است. شکلی که فلز به خود می‌گیرد؛ بستگی به ترکیب لبه‌های داخلی انبردست دارد. برخی از انواع این اشکال عبارت‌اند از:
- نمونه‌های مقعر و نیمه گرد
- نمونه‌های گرد و صاف
- نمونه‌های مقعر و گرد
- و غیره.
انبردستهای تخصصی با کارکرد‌های خاص
انبردستهای تخصصی با کارکرد خاص معمولاً ابزار‌هایی چند کاره در حرفه طلافروشی هستند. برخی از آن‌ها را در زیر نام برده ایم.
انبردست حلقه‌ای
انبردست حلقه‌ای، حلقه‌های ساده ایجاد می‌کند. در خلال ساخت یک حلقه، سیم‌های اضافی را با یک حرکت می‌برد. معمولاً برای ساخت حلقه‌های فلزی از انبردست دماغ زنجیری گرد، انبردست دماغ زنجیری ساده و ابزار برش به ترتیب استفاده می‌شود. انبردست حلقه‌ای امکان ساخت انواع حلقه‌را بدون نیاز به انبردستهای دیگر فراهم می‌کند.
انبردستهای چین دار
انبردستهای چین دار، دارای لبه‌های مجعد هستند. این لبه‌ها در قسمت داخلی دندانه‌دار هستند. انبردستهای قبلی معمولاً برای ساخت ورق‌ها یا سیم‌های گرد با سطحی صاف استفاده می‌شود. از انبردستهای چین دار برای ساخت حلقه‌های چین دار استفاده می‌شود.
این انبردست برای ساخت حلقه‌های چین دار دو مرحله دارد.
- در مرحله اول انبردست چین دار، قسمت‌های اضافی سیم یا ورق آهنی را می‌برد.
- در مرحله دوم، با ظرافت زیاد، چین‌هایی روی سیم یا ورق آهنی ایجاد می‌کند.
ابزار‌های برش
ابزار‌های برش برای ساخت و برش انواع جواهرآلات مورد نیاز هستند. ابزار‌های برش برای انواع سیم‌ها، ورق‌های فلزی، مهره‌ها و منجوق‌ها و انواع زیر‌آلات متفاوت هستند.
انبردستهای مخصوص سنگ
طراحی انبردستهای مخصوص سنگ به گونه‌ای است که فشار را در زاویه صحیح کنترل و اعمال می‌کند. از این انبردست برای تنظیم و جایگذاری یا سفت کردن انواع سنگ در محل مناسب استفاده می‌شود. انبردست مخصوص سنگ از مواردی مثل:
- آسیب دیدن انواع سنگ‌های زینتی
- خرد شدن سنگ‌ها
- وارد شدن آسیب به محل قرارگیری سنگ
جلوگیری می‌کند.
انبردستهای مخصوص بستن حلقه
انبردستهای مخصوص بستن حلقه، بدون ایجاد هیچ آسیبی، شکاف میان حلقه‌ها را با ظرافت می‌بندد. شکاف‌هایی که در انگشتر، دست‌بند و سایر جواهرآلات موجود در طلافروشی وجود دارد. لبه‌های انبردست مخصوص بستن حلقه، به گونه‌ای طراحی شده است که از ایجاد خراش و اعوجاج روی جواهرآلات جلوگیری می‌کند.
انبردستهای پانچ و انبردستهای جداکننده حلقه
انبردست پانچ برای ایجاد سوراخ در انواع جواهرات طلافروشی استفاده می‌شود. انواع مختلف انبردستهای پانچ برای انواع ورق‌های فلزی و سایر مواد مورد استفاده در جواهرسازی استفاده می‌شود.
پانچ کردن جواهرات به اتصال آن‌ها به یکدیگر، تزئینو قرارگیری آن‌ها در محل مناسب کمک می‌کند. انبردستهای جداکننده حلقه برای باز کردن انواع حلقه استفاده می‌شود. این انبردست باعث آسیب یا کج شدن حلقه نمی‌شود.
تجهیزات طلافروشی چند منظوره
از ابزار‌های چند منظوره استفاده‌های متعددی در روند ساخت طلا برای طلافروشی می‌شود. برخی از این ابزار ها در زیر توضیح داده ایم.
انبردستهای بی درز دیلایت
انبردستهای بیدرز دیلایت امکان انجام حداکثر ۴ کار مختلف را می‌دهند. این ۴ عمل به‌طور پی‌در‌پی قابل انجام هستند. استفاده از انبردستهای بیدرز دیلایت باعث صرفه‌جویی در وقت می‌شود. همچنین این انبردستها از افتادن مواد جواهرسازی برای طلافروشی و ابزار‌آلات جلوگیری می‌کنند.
انبردستهای مهره‌ای
انبردست مهره‌ای یک ابزار دوکاره است. انبردست دماغ سوزنی گرد و انبردست مخصوص برش در این ابزار با هم تلفیق شده‌اند. انبردست دماغ سوزنی گرد، برای ساخت حلقه‌ها و منحنی‌ها استفاده می‌شود. انبردست مخصوص برش برای صاف کردن لبه ورق‌های فلزی استفاده می‌شود.
انبردستهای مهره‌ای برای ساخت حلقه‌ها و صاف کردن لبه‌های فلز استفاده می‌شود. این انبردست در ساخت زنجیره‌ها و چیدن مهره‌ها پشت سر هم بسیار کار‌آمد است.
سخن پایانی
در روند ساخت طلا، ابزار‌های زیادی استفاده می‌شوند. برخی از این ابزار‌ها ضروری هستند. سیم‌های مخصوص زرگری، اره‌های برش جواهرات، انبردستهای استاندارد و انبردستهای تخصص از جمله ابزار اساسی برای ساخت جواهرات هستند.
استفاده از برخی ابزار‌های چند منظوره، باعث صرفه‌جویی در پول و زمان می‌شود. برای مثال: انبردستهای بیدرز دیلایت حداکثر ۴ کار مختلف را به‌طور پی‌در‌پی انجام می‌دهند. انبردستهای مهره‌ای نیز دوکاره هستند. این نوع از ابزار، عملکرد انبردست دماغ سوزنی گرد و انبردست مخصوص برش را به‌صورت تلفیقی دارد.
در روند ساخت جواهرات، قابلیت نگهداری از ورق‌های طلا بدون آسیب و ایجاد خش بسیار مهم است. انبردستهای استاندارد برای این نگهداری مناسب هستند.